Asteazkena. Bakun lur hartu zuten Interreko jokalariek, jakin minez. Azerbaijanen ziren: ezohiko herrialdea Europako talderik ospetsuenen aurka jokatzeko ohitura duen klubarentzat. Interren aurkariak, baina, ez zuen bere jatorrizko etxean jokatuko. FK Qarabag Agdam taldeak aspaldi jokatzen baitu bere hiritik at. Nagorno-Qarabageko liskarrek txikituta geratu zen aspaldi Agdam; iraganean galduta dago, noraezean dabilen mamua bailitzan. Quzanli herrian jokatzen ditu etxeko hainbat partida, 2.000 zale biltzen dituen jokalekuan; neurketa handietan, berriz, Baku hiriburua bihurtzen da euren gotorlekua. Ostegunean jendez lepo ziren harmailak Inter Milanen aurkako partidarako. Europa Ligako multzoen faseko azken norgehiagoka zen.

Inter, Europako txapeldun izan zen 2010. urtean. Italiako erregea ezezik, Europakoa ere bilakatu zen Jose Mourinhoren gidaritzapean. Massimo Moratti jabearen ametsa bete zen, azkenean, ehunka milioi euro geroago. Angelo aitaren aro distiratsua berpiztu nahi zuen presidente gisa, 1960ko hamarkada loriatsua gogoan. Aulkian, Helenio Herreraren lekukoa hartu zuen Mourinhok 45 urte geroago. Interren 2010. urte garailea, ordea, izarren hautsa bihurtu da denboraren poderioz. Lau urte geroago Agdam hiriaren parekoa da, malenkoniaren ispilu.

Milanoko Piazza Duomo inguruan nekez entzuten da futbol-zaleen oihurik nazioarteko partidak dauden egunetan. Interren aurkari apalen oihartzuna talde handienek sortzen duten burrunbatik urrun geratu da. Dniprok, Saint-Etiennek eta Qarabag Agdamek ez dute Txapeldunen Ligako taldeen xarmarik; Inter beste hemisferio batean bizi da orain. Argia baino itzala du bidelagun.

Etxeko lanak eginda iritsi ziren nerazzurriak multzoko azken partidara. Hamaikakoak agerian utzi zuen hori: jokalari gazteak nagusi. Irabazi, berdindu ala galdu, multzo buru izango ziren italiarrak. 0-0. Golik ez Bakun… partidako azken jokaldira arte. Orduan, etxeko taldeak Interren atea zulatu zuen, final- hamaseirenetara sailkatzeko gola zena. Baina, epaileak Qarabag Agdam taldearen gola baliogabetu zuen. Erabaki eztabaidagarria. 0-0: zigorra etxeko taldearentzat; berdinketa tristea, ostera, Interrentzat.

Inter esku-hutsik geratu da Italian Juventus berpiztu zenetik, entrenatzaileak erretzeko gurpil eroari eragin dio berriro ere, eta bidean jabe aldaketa izan du. Erick Thohir Indonesiako dirudunak erosi du urteetan Moratti familiaren monopolioa izandakoa. Duela aste gutxi Walter Mazzarri entrenatzailea kargutik kendu eta, zaharrak berri, Roberto Mancini berreskuratu zuen: Mourinhoren aurretik klubak izan zuen entrenatzailea. Mutur batetik bestera igaro zen taldea: hiru erdiko atzelarirekin eta kontraerasoan jokatzetik (Mazzarrirekin), lauko atzealdea moldatu eta baloi jabetza izatera (Mancinirekin). Made in Inter.

Javier Zanetti zen taldea aro garailearekin lotzen zuen azken futbolaria. Kapitain handiak elastikoa armairuan zintzilikatu zuenetik, Interrek beltzetik gehiago du urdinetik baino. Akabo Mourinhorekin itsaso zabalean lortutako konkistak. Izaera galdu dute nerazzurriek eta lehen, bederen, izar distiratsuak fitxatzen zituzten zaleak erakartzeko. Orain, nekez dira lehiakorrak merkatuan eta jaiero antzematen da hori Italiako txapelketan. Inter lidertzatik hamasei puntura dago, bere aurkari sutsu Juventusengandik urrun, urrunegi. Italiako derby ospetsuak (Juve-Inter) indarra galdu du.

Duela 25 urte Italia nagusi zen UEFAren zerrendan. Atzerriko futbolaririk onenek Calcioa zuten jomugan eta Europan ohitura bihurtu zen Sampdoria, Juventus, Napoli, Fiorentina, Inter, Erroma, Parma, Lazio edo Milan finaletan ikustea. Rossoneriek egin zuten ekarpenik aberatsena, Arrigo Sacchiren eskutik. Jokamolde berezia landuta, iraultza eragin zuten futbolean. Geroztik, inork ez ditu Milanek adina Europako Kopa eskuratu: bost garaikur, guztira. 1960ko hamarkadan erdietsitako beste biei esker, Real Madrilen atzetik txapel gehien dituen taldea da rossoneroa: zazpi aldiz zapadu dute gailurra Lonbardiakoek.

Milango ikurrak itzaltzen joan dira apurka-apurka. Milan zaharrak nortasunik gabeko puzzleari utzi dio lekua, jokoz motel eta emaitzetan makal: Italiako txapelketan hamabi puntu aurretik da Juventus erreferentzia, eta Europan ez du lekurik aurtengo denboraldian San Siroko taldeak.

Milano hiriko talderik gabe hasi zen Txapeldunen Liga, aspaldiko partez. Soilik Inter ari da Kontinente Zaharrean, arestian aipatu Europa Ligan. Europako bigarren txapelketa ere jokatzeko aukerarik gabe geratu da Silvio Berlusconiren taldea. Besteek nahi ez dituzten jokalariak bilakatu dira hamaikakoaren bizkarrezurra: Diego Lopez, Rami, Menez, Honda… Fernando Torres ez da jokatzen ari…

Duela hiru denboraldi Andrea Pirlok doan alde egin zuen Juventusera. Italiak azken hamarkadan izan duen jokalaririk handienari atea zabaldu zion Milanek inolako erreparorik gabe. Aurkari zuzenak gogo onez hartu zuen, eta Torinoko taldearen arima bilakatu da. Milanen irizpide eskasa eta ahuldadea nabarmenak izan dira azken urteetan. Boteretsua izatetik saltzaile izatera igaro da: Ibrahimovic, Thiago Silva, Boateng jokalarien salmentak lekuko.

Jokalariak elkartrukatzen hasi ziren halako batean Milanoko bi taldeak. Kromoak bailiran. Entrenatzaileak ere bai. Leonardo, rossonerien ikurretako bat, bi aulkietan eseri zen. Bidean galdu ziren Milan eta Inter uneren batean. Arrakastaren ondotik. Carlo Ancelotti eta Jose Mourinho joan zirenean, basamortuan murgildu ziren bi klubak. Europako errege izatetik, erdipurdiko talde izatera. Orduan, jokalari ohien aroa zabaldu zen aulkian: Leonardo, Seedorf, Inzaghi.

Nostalgiaz zipriztinduta ageri da San Siro. Lekutan geratu da garai bateko distira. Milan estiloa zen, dotorezia. Inter zuhurragoa izan da beti, aurkariaren ahulguneak abiapuntu izan dituena. Orain, batak etxetik ikusten ditu Europako partidak; besteak, aldiz, Europa Ligan asetuko du bere grina. Celtic Glasgow-ren aurka neurtuko ditu indarrak, 1967ko Europako final handi hartan bezala. Italiarrek, ordea, ez dute garaiko Sandro Mazzolarik taldean, ez eta Celticek ere Jimmy Johnstoneren parekorik arrastoari itsatsita. Futbol mina Milanon, futbol mina Italian…

Astelehena. Europako partiden zozketa. Italiako talde bakarra ageri da Txapeldunen Ligan: Juventus. 1997ko finala gogora ekarriko du Borussia Dortmunden aurkako kanporaketak. Hiriko beste taldea, berriz, hiritarrek gertuago bizi dutena, Torino historikoa, Euskal Herrian izango da: 1992an UEFAko Kopako finala Ajaxen aurka galdu zuen hura, Supergako hegazkin istripua sufritu zuena XX. mendearen erdialdean, Gigi Meroni (La farfalla granata –tximeleta granatea-) mitikoaren taldea, Comunale estadio zaharra granata kolorez margotzen zuen hura. Il Toro. Oso aldatua eta aldakorra, denboraren poderioz: orain B mailan, igotzeko lehian, orain A mailan, beheko tokietan borrokan. Valentino Mazzolaren garai handietatik oso urrun.

Gigi Meroni auto istripuz hil zen

Torinoren agertokia bera zeharo aldatu da. Estadio Olimpico bihurtua. Curva Maratona, zalerik sutsuenen topalekua, ez da garai batean Comunalen bezalakoa. Elastikoaren koloreak eusten dio historiari: La squadra granata. Aldaketak-aldaketa, pasioak bizirik jarraitzen du. Hiriko zaleen armarria.

 Hiri bakarrak ditu Europako Kopako bi talde txapeldun bere baitan: Milanok. UEFAko Kopa italiarren kuttuna izan zen aspaldi: haien arteko finalak ohitura bilakatu ziren 1980ko hamarkadaren bukaeran, eta ia ezerezetik ateratako taldeak ere txapeldun izan ziren: Parma, esaterako. Gaur egun lehiakorrak izatearekin asetuko lirateke hainbat. Gehienak.

Parma azkena da Italiako txapelketan. Ennio Tardiniko harmailak erdi hutsik ageri dira eta soilik Giuseppe Verdiren kantuek gogoratzen die egun batean Europako onenak izan zirela.