Mikel Jauregi eta Unai Emery, Valentzian. Argazkia: Valencia CF

Zein izan da zure lana futbol profesionalean?

Juanjo Vilarekin scouting lana egiten nuen. Aurkariaren 3-4 partida aztertu, etxean edo kanpoan tokatzen zen. Korteak atera: defentsan, erasoan, estrategia, kontraerasoak… Gero, Unaik (Unai Emery) ematen zion azkeneko errepasoa, jokalariei txarla emateko. Eta jokalari bakoitzari CD bat ematen genien, aurkari zehatzaren berri emanez.

Zenbateko garrantzia dauka bideoaren erabilerak?

Nik ez diot garrantzi handia ematen. Bueno, ezeri ez diot ematen, arlo bati izan ezik: harreman pertsonalak. Gero eta argiagoa daukat. Futbol profesionalera heldu naizenean, gero eta argiago ikusi dut, gainera. Beste zerbait izatea espero nuen, baina ez. Nire buruari galdetzen diot: Guardiolak irabazi egin du Txapeldunen Liga era batera jokatzen, Mourinhok gauza bera beste era batera jokatuz, eta abar… Arrakasta ekartzen duena ez da jokatzeko era. Prestaketa fisikoa ere ez, Seirulok irabazi egin du, Boninik ere bai… baina biak dira onak. Zein da hortaz irabazteko oinarria? Jokalariaren borondatea zeureganatzea, zure proiektuaren zati sentitzea jokalaria bera. Mourinhok eta Guardiolak horixe egiten dute: jokalari guztiek sinesten diote. Nik nahi badut zuk korrika egitea, konbentzitu egin behar zaitut; taktikako lanetan ere berdin. Maila guztietan gauza bera gertatzen da. Jokalariak kasu egiteko entrenatzaileari hau da bidea: berarentzat eta taldearentzat onena dela sartu behar diozu buruan. Horixe da oinarria guztiarena, eta zailena lortzen ere bai, ez delako neurgarria. Prestaketa fisikoa neurtu daiteke, baina hau ez. Konfiantzarik ez du, ez dago ondo mila arrazoirengatik… eta arazoa horixe du ondo ez jokatzeko. Eguneroko bizitzan ere gauza bera lortu behar da: jendea erakarri behar duzu zuregana, egunero lan isila eginez. Gero, zailtasunak etortzen direnean, jokalariek dena emango dute entrenatzailearen alde. Baina entrenatzaileak ez badu lortu jokalariengana heltzea, bizkarra emango diote une zailetan.

Futbolaria pertsona dela entzun nion behin Santiago Cocari. Hortik zoaz, ezta?

Jakina! Jokalaria pertsona da, eta horrela tratatu behar zaio. Futbolaria izatea mozorroa da. Garrantzitsuena pertsona da. Profesionalak eta herriko taldeetakoak, denak dira pertsonak. Diru gehiago irabazten dutelako ez dira ezberdinak: pertsonak dira. Ingurua kudeatzeko zailtasun gehiago dituzte gainera, bakoitzaren ingurua. Valentzian, esaterako, oso zaila da ingurua kudeatzea, elkarri oztopoak jartzen egunero…

Valentzia bezalako plaza zailean, nola lortu zuk nahi duzuna?

Del Bosquek egiten duena, adibidez, bikaina da: kudeatzen daki jokalarien egoak. Futbolean jokatzen ez die erakutsiko; estilo bat emango die, gehienez. Zailena da egoak kudeatzea, bakoitza bere amarena delako. Valentzian berdin: herrialde ezberdinetakoak dira, batzuek gehiago irabazten dute, argentinarrek gheto antzekoa osatzen dute…Denak ahalik eta ondoen egotea lortu behar da. Talentua berezkoa dute, baina hori ateratzeko gustura egon behar dute. Talentua ateratzen jakin behar da, eta horixe da entrenatzailearen eta beste teknikoen lan nagusia.

Nola egiten da hori?

Jokalariak maitatua sentitu behar du; pertsonarengana heldu behar du entrenatzaileak. Baina aldi berean, eskatu egin behar zaio, exigitu. Hori da zaila. Teorian, denboraldia hasi aurretik erraza da, baina emaitzak heltzen hasten direnean, eta txarrak badira, kutsatu egiten dute lana, eta Valentzian are gehiago. Bi partida galdu eta krisia dago. Ezin da jasan. Partida bat galtzea drama da, eta ondo jokatu gabe irabaztea ere bai. Ezin da gozatu. Jokalari batzuek ez zuten jokatu nahi zaleen aurrean, txistu egiten ziotelako hasieratik; pertsona hori eraman egin behar da gero bide onean! Pertsona da, izaera berea du, eta halako egoera bati aurre egiteko orduan ez du zerikusirik profesionala edo diruduna izateak; pertsona da! Lagundu egin behar diegu izaera indartzen, ez gaude oztopo gehiago jartzeko.

Hezitzailea ere izan behar al du entrenatzaileak?

Baietz uste dut. Epe laburrean bai behintzat. Zuk uste baduzu etekina aterako diozula jokalariari eta taldeari on egingo diola, hezitzailea izan behar duzu.

Valentzian jokalariengana heltzeko ez zenuten izan hizkuntzaren oztopoa, baina Moskun bai. Nola bizi izan zenuten egoera hori?

Arazoa izan da, eta handia. Komertzial batek nola salduko du bere produktua? Hizkuntzaren bidez. Eta hizkuntza ez badakizu? Guk ere saldu egin behar dugu, jokatzeko eredu bat eta abar. Itzultzailea erabiltzen genuen, baina emaitzak okertzen hasi zirenean, dena okertu zen: konfiantza eza azaltzen hasi zen, esaterako. Aurreiritziak ere azaltzen dira halakoetan. Bide bakarra dago oztopoak gainditzeko: hitz egitea berarekin. Baina zu ez bazara iristen jokalariengana, hormari hitz egiten aritzea bezalakoa da, eta Moskun arazoak izan ditugu hizkuntzarekin. Valentzian, alde horretatik, errazagoa zen.

Zer eskatu zizun Unai Emeryk berarekin lan egitea eskaini zizunean?

Unai eta biok lagunak gara, baina ikuspuntu ezberdina daukagu futbolean: ni ez naiz bera bezain lehiakorra. Baina futbol profesionalean, irabazten ez baduzu kalera zoaz. Berak nahi zuen lasaitasun gehiago izatea bere inguruan, eta horregatik eraman ninduen berarekin, beste ikuspuntu hori emateko. Bera kontrakoa da: sumendia da, energiaz betea dago…Esaten diot korrika iritsi eta korrika joaten dela leku guztietatik. Lasaitasuna behar du, nire ustez. Berak ezin badu, bere ingurukoek lagundu behar diote. Distantzia hartzea funtsezkoa da arazoekin.

Psikologorik bazen Valentziako talde teknikoan?

Ez. Denen artean egiten genuen. Unai da liderra. Bera entrenamenduez eta partidez arduratzen da, baina beste lan ere badago: jokalariekin harremanetan izatea, ze arazo dituen galdetzea… Eta hori dena egiten zuen. Guk bilerak egiten geniten talde teknikoan, eta gure iritzia ematen. Baina azkeneko hitza Unairena da. Berak jasaten du presio handiena; gu ezkutuan geunden, inork ez zekielako zein zen bigarren entrenatzailea eta abar. Berak eskatzen zigun iritzia, eta bildu egiten ginen.

Psikologoak egon behar du talde teknikoetan?

Lan hori egin egin behar da, eta uste dut entrenatzaileak izan behar duela coach edo psikologoa. Talde teknikoak laguntza eman diezaioke entrenatzaileari, baina ez da gauza bera entrenatzaileak zuzenean hitz egitea jokalari batekin edo besteren batek hitz egitea. Adibidez, pisuaren kontuarekin: medikuak esatea jokalari bat asko pisatzen duela ez da eraginkorra; entrenatzaileak esan behar dio. Guardiolak eta Mourinhok psikologorik ez dute, beraiek dira psikologoak. Garrantzitsua da talde teknikoan entrenatzailea bezala pentsatzen dutenak edukitzea, eta Guardiolak eta Mourinhok, adibidez, bere talde teknikoa dute, konfiantzazko jendea. Hala ere, psikologoa edukitzea ez du baztertzen. Laguntzen badu jokalariengana heltzen, aurrera. Onartzen ez dudana da psikologoak txarlak ematea talde osoari, berak ez duelako botererik, aginterik. Bakarka bai, baina talde osoari ez. Adibidez, Mallorcan eta Betisen ezagun egin den Patricia Ramirez psikologoa ez zen talde teknikoko partaide; noizbehinka ematen zuen laguntza.

Ikasi egiten al da jokalariengana heltzen?

Dudarik gabe. Azkenean, mezuak errepikatzen badira, sinesgarri bihurtzen dira. Karisma izatea funtsezkoa da, eta hori edukitzea entrenatu daiteke. Entrenatzaileak ikasi dezake hori lantzen, eta laguntzeko egon daitezke coaching-ak, psikologoak, eta abar.

Nola antzematen zaio talde bati psikologikoki indartsua dela?

Partida asko jarraian irabazten dituenari baino, galdu ondoren sendo jarraitzen duena da talde indartsua psikologikoki, emozionalki. Gauzak oker doazenean egoera hori iraultzeko gai dena da indartsua. Baina ezin da neurtu, prestaketa fisikoa bezala, eta horregatik da zaila balioa ematea. (JARRAITUKO DU)